Grote mond en slaan (7 jaar)

Overgenomen uit de nieuwsbrief van JM voor ouders

Wij hebben twee zonen (8 en net 7 jaar) en worstelen met het gedrag van de jongste. Op school doet hij het erg goed. Hij zit nu in groep 4 samen met zijn broer die vorig jaar is blijven zitten. Hij kan goed meekomen en luistert prima. Hij is geen allemans vriend, maar ze hebben een groepje van zes jongens (‘meisjes zijn stom’) die al een paar jaar als vrienden met elkaar op een leuke manier omgaan. Het zijn allemaal wat drukkere, stoere jongens. Ze zitten op dezelfde voetbalvereniging en dat gaat ook goed. Kortom de problemen liggen niet op school, maar thuis of in ieder geval bij ons.

Hij haalt vaak echt het bloed onder mijn nagels vandaan en dan is het moeilijk om juist te handelen. Vaak heb ik er ook geen zin meer in en laat ik hem maar of negeer ik hem.
Wat ons niet lukt, is hem af te leren om een grote mond te hebben en om te slaan. Dat zijn de twee grootste struikelblokken. Dat hij bijvoorbeeld antwoordt: ‘Ja kut-mama’, als hij ergens geen zin in heeft . Of hij houdt zijn vingers in zijn oor als ik hem iets wil uitleggen. We hebben al van alles geprobeerd, maar niets lijkt te helpen of maar voor een heel korte periode.

Ik denk dat wij niet consequent genoeg met hem zijn, maar er is altijd wel een excuus om dat niet te zijn. Bijvoorbeeld: we moeten nu naar school, we hebben het druk, het is toch wel zielig et cetera. Heb jij voor ons een paar handvatten om hiermee om te gaan?



Tischa Neve, J/M opvoedcoach en kinderpsycholoog:

Jullie zoon klinkt als een jongen die het buitenshuis lekker doet en zich goed staande houdt. Hij heeft stoere vriendjes, kan goed meekomen op school en zijn gedrag is daar ook goed.

Thuis laat hij ook een andere kant zien: hij kan behoorlijk dwars, brutaal en fysiek zijn.

Daar kunnen verschillende redenen voor zijn.
1. Wellicht loopt hij op school en tussen zijn stoere vriendjes een beetje op zijn tenen. Leuk en goed meekomen lukt daar dan wel, maar thuis komt het feit dat hij op zijn tenen moeten lopen eruit, en dat kan zorgen voor (in zijn geval) dwars gedrag.

2. Soms kan een spannende of pittige periode ervoor zorgen dat een kind thuis dwarser is. Is zijn gedrag thuis altijd zo geweest of zouden er redenen kunnen zijn voor zijn gedrag van de laatste tijd? Zijn er veel veranderingen? De overgang van weer naar school gaan? Voelt hij misschien dat hij op moet boksen tegen zijn oudere broertje in de klas? Zijn er spanningen thuis? Bijzondere of nare gebeurtenissen? Krijgt hij te weinig echt gerichte aandacht en is dit een manier die te krijgen?

3. Een andere reden van het als ouder niet kunnen stoppen van zijn negatieve gedrag kan zijn dat jullie geen eenduidige aanpak hanteren en/of niet consequent reageren. Valt er voor hem winst uit zijn gedrag te halen? Bijvoorbeeld: lukt het hem regelmatig zijn zin te krijgen, levert het heel veel grootse reactie op, of zitten jullie niet (meer) op één lijn qua opvoeding?

De eerste twee redenen vragen allereerst om boven tafel krijgen wat er speelt. Als je een vermoeden hebt dat dit meespeelt, kun je dit bespreekbaar maken en ook aangeven dat je begrijpt dat het voor hem een manier is om zich te uiten, om aan te geven dat hij niet lekker in zijn vel zit of het even moeilijk heeft. Los hiervan zul je natuurlijk ook afspraken moeten maken over het gedrag zelf. Want een grote mond en slaan wordt in huis (en op school, straat) niet getolereerd.

Je geeft zelf aan dat jullie niet consequent zijn. Consequent zijn is bij negatief of fysiek gedrag - naast een duidelijke, eenduidige aanpak - absoluut nodig om het gedrag echt weg te krijgen. Er zijn inderdaad heel veel redenen (moe, druk, geen tijd, geen zin) om dat niet te doen, maar als jij graag wilt dat het (grotendeels) stopt, zul je die excuses overboord moeten gooien en er gewoon echt voor moeten gaan. Maak heel duidelijk afspraken over wat wel en niet kan, over de consequenties ervan en kom dit heel strikt na.
Naast consequent zijn is het heel belangrijk dat je hem voldoende positief benadert. Maak de momenten groot waarop hij wél luistert, normaal antwoordt of iets oplost zonder te slaan. Prijs hem daarvoor. Hij moet gaan merken dat hem dat veel meer oplevert dan brutaal zijn of slaan. Zo haal je hem - en jullie - weer uit de negatieve spiraal waar jullie nu inzitten.

Kijk ook eens bij andere antwoorden van mij rond het thema luisteren. Of bekijk de tips die ik geef om op een leuke, speelse manier gewenst gedrag aan te leren. Dat werkt vaak veel beter dan alleen maar consequenties verbinden aan negatief gedrag.

Het goede nieuws is: hij kan het wel, op school doet hij het tenslotte prima, dus het moet kunnen! Lukt het jullie met behulp van mijn tips nog niet, vraag dan eens hulp om echt naar jullie specifieke situatie te kijken en iemand mee te laten denken hoe het veranderd kan worden. Vraag ook eens tips op school: wat werkt daar goed voor hem.

BRON; J/M ouders